بشارت اولیاءالله (قرآن)خداوند متعال در دنیا و آخرت به اولیاءالله بشارت داده است. ۱ - نبود اندوه در دنیانبود اندوه در دنیا و آخرت برای اولیاءالله، بشارتی از سوی خداوند به آنان است. الا ان اولیآء الله لا خوف علیهم ولا هم یحزنون(آگاه باشید (دوستان و) اولیای خدا، نه ترسی دارند و نه غمگین میشوند!)این آیه جملهای است استینافیه (یعنی سخنی از نو آغاز کرده) چیزی که هست با غرض سوره که همان دعوت به ایمان آوردن به کتاب خدا و تشویق اعتقاد به توحید خدا به معنای وسیعش میباشد، ارتباط دارد. و از آنجا که مطلب اهمیت داشته، آیه را با لفظ" الا: آگاه و به هوش باشید" افتتاح کرده، و این کلمه به منظور هشدار بکار میرود، و خدای سبحان در این آیه و دو آیه بعدش مطلب مهمی آورده و آن عبارت است از معرفی اولیایش و بیان آثاری که ولایت آنان دارد و خصائصی که مختص به ایشان است. لهم البشری فی الحیوة الدنیا و فی الاخرة...(در زندگی دنیا و در آخرت، شاد (و مسرور) ند؛ وعدههای الهی تخلّف ناپذیر است! این است آن رستگاری بزرگ!)در این آیه روی مساله عدم وجود ترس و غم و وحشت در وجود اولیای حق با این عبارت تاکید میکند که" برای آنان در زندگی دنیا و در آخرت بشارت است": (لهم البشری فی الحیاة الدنیا و فی الآخرة). به این ترتیب نه تنها ترس و غمی ندارند بلکه بشارت و خوشحالی و سرور به خاطر نعمتهای فراوان و مواهب بی پایان الهی هم در این زندگی و هم در آن زندگی نصیب آنان میشود (توجه داشته باشید که" البشری" با الف و لام جنس و به صورت مطلق ذکر شده و انواع بشارتها را شامل میشود). ۲ - منظور از اندوه در آیه فوقمنظور غمهای مادی و ترسهای دنیوی است، و گرنه دوستان خدا وجودشان از خوف او مالامال است، ترس از عدم انجام وظائف و مسئولیتها، و اندوه بر آنچه از موفقیتها از آنان فوت شده، که این ترس و اندوه جنبه معنوی دارد و مایه تکامل وجود انسان و ترقی او است، به عکس ترس و اندوههای مادی که مایه انحطاط و تنزل است. امیر مؤمنان علی (ع) در خطبه معروف" همام " که حالات اولیای خدا در آن به عالیترین وجهی ترسیم شده میفرماید: "قلوبهم محزونة و شرورهم مامونة: " دلهای آنها محزون و مردم از شر آنها در امانند" و نیز میفرماید و لو لا الاجل الذی کتب الله علیهم لم تستقر ارواحهم فی اجسادهم طرفة عین شوقا الی الثواب و خوفا من العقاب : " اگر اجلی که خداوند برای آنها مقرر کرده نبود حتی یک چشم بر هم زدن ارواح آنها در بدنهایشان آرام نمیگرفت، به خاطر عشق به پاداش الهی و ترس و وحشت از مجازات و کیفر او" قرآن مجید نیز در باره مؤمنان میگوید: الذین یخشون ربهم بالغیب و هم من الساعة مشفقون: " کسانی که از پروردگارشان با اینکه او را به خشم نمیبینند میترسند و از رستاخیز بیمناکند" بنا بر این آنها خوف و ترس دیگری دارند. ۳ - بشارت امری قطعیبشارت خداوند به اولیاءالله، در دنیا و آخرت، امری قطعی و تغییرناپذیر است. الا ان اولیآء الله لا خوف علیهم ولا هم یحزنون لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة لاتبدیل لکلمـت الله... ۴ - ایمان و تقوا عامل بشارتایمان و تقوا زمینه ساز برخورداری اولیاءالله از بشارتهای دنیوی و اخرویاست. الا ان اولیآء الله لا خوف علیهم ولا هم یحزنون• الذین ءامنوا وکانوا یتقون• لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة لاتبدیل لکلمـت الله ذلک هو الفوز العظیم. در اینکه منظور از اولیاء خدا چه کسانی است در میان مفسران گفتگو است ولی این آیه مطلب را روشن ساخته و به گفتگوها پایان میدهد و میگوید: " آنها کسانی هستند که ایمان آوردهاند و به طور مداوم تقوا و پرهیزکاری را پیشه خود ساختهاند" (الذین آمنوا و کانوا یتقون). جالب اینکه ایمان را به صورت فعل ماضی مطلق آورده و تقوا را به صورت ماضی استمراری اشاره به اینکه ایمان آنها به سر حد کمال رسیده ولی مساله تقوا که در عمل روزمره منعکس میشود و هر روز و هر ساعت کار تازهای میطلبد و جنبه تدریجی دارد برای آنها به صورت یک برنامه و وظیفه دائمی در آمده است. آری اینها هستند که با داشتن این دو رکن اساسی دین و شخصیت چنان آرامشی در درون جان خود احساس میکنند که هیچیک از طوفانهای زندگی آنها را تکان نمیدهد بلکه به مضمون"المؤمن کالجبل الراسخ لا تحرکه العواصف " همچون کوه در برابر تند باد حوادث استقامت به خرج میدهند. بشارت آخرتی و دنیایی خدا به اولیاءالله، رستگاری بزرگ برای آنان است. الا ان اولیآء الله لا خوف علیهم ولا هم یحزنون لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة... ذلک هو الفوز العظیم. ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۳۲۲، برگرفته از مقاله «بشارت اولیاءالله». |